Sterrenbeeld Toekan (Tucana)

Beschrijving

Het sterrenbeeld Toekan (lat. Tucana) is een onopvallend en weinig bekend sterrenbeeld dat ten zuiden van de Kraanvogel ligt. Het is niet zichtbaar vanuit Centraal-Europa.

Kerngegevens sterrenbeeld Toekan

Helderste ster (helderheid): Alpha Tucanae (2,87m)

Oppervlakte: 294.557 deg² (rang 48)

Naburige sterrenbeelden:
Phoenix, Kraanvogel, Indiaan, Octant, Kleine Waterslang, Eridanus

Geschiedenis en mythologie

Het sterrenbeeld Toekan werd voor het eerst op hemelkaarten vastgelegd door de Nederlandse cartograaf Petrus Plancius in 1597. Het werd later in kaart gebracht door Johann Bayer in zijn hemelatlas “Uranometria” uit 1603.

In tegenstelling tot veel andere sterrenbeelden heeft het sterrenbeeld Toekan geen verband met de Griekse mythologie of andere oude culturen. Het werd pas in de 16e eeuw geïntroduceerd door Nederlandse cartografen.

Bijzondere sterren en dubbelsterren

Het sterrenbeeld Toekan heeft een aantal prominente sterren, waaronder Alpha Tucanae, Beta Tucanae en Gamma Tucanae. Alpha Tucanae is de helderste ster in Toekan en heeft een schijnbare helderheid van 2,9m. Gamma Tucanae is een dubbelstersysteem en kan worden waargenomen met een Telescoop. Het bestaat uit een blauwwitte hoofdster en een kleinere begeleider.

De Toekan herbergt ook de Toekannevel (NGC 299), een open sterrenhoop en een emissienevel. Het is een van de mooiste en bekendste objecten aan de zuidelijke hemel en kan (vanaf het zuidelijk halfrond ) worden waargenomen met een telescoop of verrekijker.

Feiten over Tukan

1. Karakteristieke vorm: Het sterrenbeeld Toekan heeft een karakteristieke vorm, vaak afgebeeld als een exotische vogel met een lange snavel en kleurrijk verenkleed. Het is een van de moderne sterrenbeelden en werd in de 16e eeuw geïntroduceerd.
2. Heldere sterren: De Toekan bevat verschillende heldere sterren, waaronder Alpha Tucanae (afgekort: α Tucanae), de helderste ster in de Toekan. Deze ster heeft een helderheid van ongeveer 2,9 en is dus met het blote oog zichtbaar.
3. Mythologie: Het sterrenbeeld Toekan heeft geen bijzondere mythologische connecties in Griekse of andere culturen. Het is eerder een moderne constructie van de astronomie.
4. Locatie aan de hemel: Het sterrenbeeld Toekan is duidelijk zichtbaar op het zuidelijk halfrond en is een van de bekendste sterrenbeelden aan de zuidelijke hemel. Het ligt dicht bij de zuidpool van de hemel en is niet zichtbaar voor waarnemers op het noordelijk halfrond.
5. Deep sky-objecten: De Toekan bevat een aantal interessante deepskyobjecten, waaronder de Kleine Magelhaense Wolk (ook bekend als NGC 292 of SMC), een dwergsterrenstelsel en begeleider van onze Melkweg. Dit sterrenstelsel is een favoriet doelwit voor astronomen op het zuidelijk halfrond.
6. Opmerking: Vanwege de opvallende sterren en de nabijheid van de Kleine Magelhaense Wolk is het sterrenbeeld Toekan een favoriete bestemming voor sterrenkijkers op het zuidelijk halfrond. De Kleine Magelhaense Wolk is duidelijk zichtbaar met het blote oog.
7. Culturele betekenis: De Toekan heeft geen bijzondere symbolische betekenis in verschillende culturen. Hij maakt echter integraal deel uit van de zuidelijke sterrenhemel en is een opmerkelijk gezicht aan de nachtelijke hemel.

De Toekan vinden in de nachtelijke hemel

Omdat het sterrenbeeld Toekan alleen zichtbaar is aan de zuidelijke hemel, kan het niet worden waargenomen vanaf het noordelijk halfrond. Het ligt ten zuiden van de hemelevenaar en is te zien vanuit landen met een lage breedtegraad zoals Australië, Nieuw-Zeeland en Zuid-Afrika. Het sterrenbeeld is van hieruit het best zichtbaar in oktober en november en kan op heldere nachten met het blote oog of met een verrekijker worden waargenomen.

meer…