Sterrenbeeld Kompas (Pyxis)
Beschrijving
Het sterrenbeeld Pyxis is een onopvallend sterrenbeeld aan de zuidelijke hemel dat alleen in de winter vanuit Midden-Europa kan worden waargenomen.
Kerngegevens sterrenbeeld Kompas
Helderste ster (helderheid): α Pyxidis (3,68m)
Oppervlakte: 220.833 deg² (rang 65)
Naburige sterrenbeelden:
Waterslang, Achtersteven, Zeilen, Luchtpomp
Geschiedenis en mythologie
Het sterrenbeeld Kompas werd voor het eerst geïdentificeerd door de Franse astronoom Nicolas Louis de Lacaille in de 18e eeuw en opgenomen in de catalogus van zuidelijke sterrenbeelden. De naam Pyxis is afgeleid van het Griekse woord voor “kompas”.
In de Griekse mythologie is er geen direct verband tussen het Kompas en een bepaalde mythe of legende. Het werd echter door Johann Bayer, een 17e-eeuwse Duitse astronoom, geregistreerd als onderdeel van het schip, wat suggereert dat het in verband kan worden gebracht met de Argo , het schip van Jason en de Argonauten.
Bijzondere sterren en dubbelsterren
Hoewel het sterrenbeeld Kompas klein en zwak is, bevat het toch een aantal interessante sterren en dubbelsterren. Een van de beroemdste sterren in Pyxis is Alpha Pyxidis, ook bekend als Fomalhaut Australis. Het is een witachtige hoofdreeksster die ongeveer 25 lichtjaar van de aarde staat en een schijnbare helderheid van 1,7 heeft.
Het Kompas bevat ook een aantal interessante dubbelsterren, waaronder Beta Pyxidis, een dubbelstersysteem dat bestaat uit een blauwe hoofdreeksster en een rode reuzenster.
Feiten over het Kompas
- Karakteristieke vorm: Het sterrenbeeld Kompas is niet bijzonder opvallend en heeft geen kenmerkende vorm. Het wordt vaak afgebeeld als een eenvoudig kompasinstrument of als onderdeel van een maritiem navigatie-instrument.
- Heldere sterren: Het sterrenbeeld Kompas bevat geen bijzonder heldere sterren en de sterren in dit sterrenbeeld zijn vrij zwak. Er is geen heldere ster bekend in Pyxis.
- Ontdekking: Het sterrenbeeld Pyxis werd in de 18e eeuw geïntroduceerd door de Franse astronoom Nicolas Louis de Lacaille toen hij de zuidelijke hemel in kaart bracht. Het is een moderne uitvinding van de astronomie en heeft geen historische mythologische connecties.
- Locatie aan de hemel: Het sterrenbeeld Kompas is een zuidelijk sterrenbeeld en is alleen te zien vanaf zuidelijke breedten. Het is niet zichtbaar vanaf de meeste delen van het noordelijk halfrond.
- Deep sky-objecten: Hoewel het sterrenbeeld Kompas relatief onopvallend is, bevat het een aantal interessante deep-sky objecten zoals sterrenstelsels en open sterrenhopen. Deze zijn meestal alleen zichtbaar met Telescopen en worden bestudeerd door astronomen.
- Waarneemnotitie: Vanwege de lage zichtbaarheid en helderheid is het sterrenbeeld Kompas geen populair doelwit voor waarnemingen met het blote oog of een verrekijker. Het wordt voornamelijk bestudeerd door astronomen en amateurastronomen in zuidelijke regio’s van de hemel.
- Culturele betekenis: Het Kompas symboliseert navigatie en oriëntatie op zee. Hoewel het sterrenbeeld zelf geen mythologische connecties heeft, waren navigatie op volle zee en het gebruik van navigatie-instrumenten van cruciaal belang voor de ontdekking en verkenning van de wereld.
Kompas vinden aan de nachtelijke hemel
Om het sterrenbeeld Kompas te vinden, moet je zoeken naar Alpha Pyxidis, de helderste maar zwakste ster in Kompas. Het sterrenbeeld bevindt zich tussen het schip en de Waterslang, en is het beste te zien vanaf de zuidelijke breedtegraden.