Sterrenbeeld Kiel (Carina)

Beschrijving

Het sterrenbeeld Kiel (lat. Carina) is een sterrenbeeld van de zuidelijke hemel en is daarom niet te zien vanuit Nederland. Het is een relatief groot sterrenbeeld met een oppervlakte van 494 vierkante graden aan de hemel. De kiel van het schip valt vooral op door de beroemde ster Canopus, die de op één na helderste ster aan de nachthemel is. Canopus is een lichtreus die 310 lichtjaar van de aarde verwijderd is. Canopus staat ook bekend als Alpha Carinae en is de helderste ster in het sterrenbeeld Kiel.

Kiel maakt deel uit van een van de 48 klassieke sterrenbeelden uit de oudheid.

Kerngegevens sterrenbeeld Kiel

Helderste ster (helderheid): Canopus, Suhail, Suhel (-0,62m)
Canopus is de op één na helderste ster aan de nachthemel.

Oppervlakte: 494.184 deg² (rang 34)

Benachbarte Sternbilder:
Vela, Achtersteven, Pictor, Volans, Kameleon, Vlieg, Centaurus

Mythologie Kiel

De oorsprong van het sterrenbeeld Kiel ligt in de Griekse mythologie. In de Griekse mythologie was Argo Navis het schip waarmee Jason en de Argonauten voeren op hun zoektocht naar het Gulden Vlies. Argo Navis werd voor het eerst beschreven door de Griekse astronoom Ptolemaeus in de 2e eeuw na Christus en werd later onderverdeeld in afzonderlijke sterrenbeelden.

Argo Navis was het schip dat Athena bouwde om Jason op zijn reis te ondersteunen. Het was gemaakt van het hout van een eik die Zeus zelf had gewijd. Het schip werd bemand door een groep van 50 helden, de Argonauten, die talloze avonturen en uitdagingen beleefden op hun zoektocht naar het Gulden Vlies. Het schip was zo groot en indrukwekkend dat het niet alleen een gewoon boegbeeld had, maar een echte figuur die de god Poseidon voorstelde.

Bijzondere sterren en dubbelsterren

Het sterrenbeeld “Kiel” is een opvallend sterrenbeeld aan het zuidelijk halfrond. Het herbergt enkele van de meest fascinerende sterren en dubbelsterren. Een van de meest opvallende sterren in Kiel is Eta Carinae, een massieve dubbelster die een van de meest onstabiele en heldere sterren is die bekend zijn. Eta Carinae onderging al in de 19e eeuw een supernova-achtige uitbarsting en wordt nog steeds intensief bestudeerd door astronomen.

Een andere indrukwekkende ster in Kiel is Canopus, de helderste ster aan de zuidelijke hemel die in veel culturen een belangrijke symbolische betekenis heeft. Het sterrenbeeld Carina is ook de thuisbasis van de Eta Carinae nevel, een van de grootste en helderste diffuse nevels aan de hemel, die een prachtig doelwit is voor telescoopwaarnemers. Over het geheel genomen biedt het sterrenbeeld “Kiel” een rijke selectie van prominente sterren en dubbelsterren en is het een favoriete bestemming voor sterrenkijkers en astronomen op het zuidelijk halfrond.

Korte feiten over de Kiel

1. Maritieme connectie: Het sterrenbeeld “Kiel” heeft een duidelijke band met de zeevaart en de ontdekking van de zuidelijke hemel. Het maakt deel uit van het voormalige en uitgebreide sterrenbeeld “Schip van Argo”, dat in de 18e eeuw werd geïntroduceerd door Franse astronomen en symbool stond voor het belang van de Franse marine.
2. Delen van Argo Navis: Oorspronkelijk was het sterrenbeeld “Kiel” onderdeel van een veel groter sterrenbeeld genaamd “Argo Navis”, dat het hele schip Argo uit de Griekse mythologie voorstelde. Vanwege de grootte werd het sterrenbeeld verdeeld in drie delen: Puppis (achterdek), Vela (zeil) en Carina (kiel van het schip).
3. Heldere sterren: Het sterrenbeeld “Kiel” bevat verschillende heldere sterren, waaronder Canopus (α Carinae), Avior (ε Carinae) en Miaplacidus (β Carinae). Canopus is de helderste ster in het sterrenbeeld en na Sirius de helderste ster aan de hele nachthemel.
4. Canopus: Canopus is een opvallende geelwitte ster en wordt vaak de “zuidpoolster” genoemd, omdat hij duidelijk zichtbaar is vanaf zuidelijke breedtegraden en dient als referentiepunt voor navigatie aan de zuidelijke hemel.
5. Grote Tarantulanevel: In het sterrenbeeld Kiel bevindt zich de Grote Tarantulanevel (NGC 2070), die deel uitmaakt van de Grote Magelhaense Wolk. Deze nevel is een enorm gebied van gas en stof waarin voortdurend nieuwe sterren worden gevormd. Het is een favoriet doelwit voor telescopische waarnemingen en is met adembenemend detail in beeld gebracht door de Hubble-ruimtetelescoop.
6. Betekenis in de sterrenkunde: Het sterrenbeeld “Kiel” is een belangrijk deel van de zuidelijke hemel en biedt astronomen en waarnemers een schat aan fascinerende hemellichamen. Het herbergt niet alleen de Grote Tarantulanevel, maar ook open sterrenhopen, dubbelsterren en andere deepskyobjecten.
7. Culturele betekenis: Het sterrenbeeld “Kiel” heeft een rol gespeeld in verschillende culturen en beschavingen en wordt vaak geassocieerd met de zee en ontdekkingsreizen. Het is een fascinerend voorbeeld van de manier waarop mensen hemellichamen integreren in hun culturen en geschiedenis.

De Kiel vinden aan de nachtelijke hemel

Omdat het sterrenbeeld Kiel alleen op het zuidelijk halfrond te zien is, kunnen we het vanuit Midden-Europa niet aan de nachthemel zien. Als je echter het geluk hebt om in een gebied te wonen waar je de zuidelijke hemel kunt observeren, kun je het sterrenbeeld het beste zien tijdens de zuidelijke zomermaanden. Om de Kiel te vinden, zoek je gewoon naar Canopus, de helderste ster in het sterrenbeeld. Vanaf Canopus kun je de lijnen vormen die de vorm van de Kiel vormen.

meer…